Tadeusz Komorowski Bór |
| Tadeusz Komorowski |
|
| generał dywizji |
generał dywizji
|
Data i miejsce urodzenia |
1 czerwca
1895
Chorobrów |
Data i miejsce śmierci |
24 sierpnia
1966
Londyn
|
Przebieg służby |
Lata służby | od 1910 |
Stanowiska | dowódca
AK
(
1943
–
1944
), Naczelny Wódz
Wojska Polskiego
(
1944
–
1946
),
Premier
RP na uchodźstwie (
1947
–
1949
) |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa
,
wojna polsko-bolszewicka
,
kampania wrześniowa
|
Odznaczenia |
| Order Orła Białego | | Krzyż Komandorski Orderu Wojennego Virtuti Militari | | Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari | | Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari | | Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari | | Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski | | Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski | | Krzyż Walecznych (trzykrotnie) | | Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami | | Złoty Krzyż Zasługi | | Srebrny Krzyż Zasługi |
|
Portret gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego z dedykacją, rok 1946
Tadeusz Komorowski, pseudonim Bór, Znicz, Lawina (ur.
1 czerwca
1895
w Chorobrowie, w
pow. brzeżańskim
, zm.
24 sierpnia
1966
w Buckley, w
Anglii
) –
generał dywizji
Wojska Polskiego
, dowódca
Armii Krajowej
. Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych (mianowany niedługo przed ostatecznym zawieszeniem broni w Powstaniu Warszawskim).
Życiorys
Urodził się w rodzinie hrabiego Mieczysława Mariana Komorowskiego herbu
Korczak
i Wandy Zaleskiej-
Prawdzic
. Spokrewniony z gen.
Tadeuszem Rozwadowskim
, w majątku którego przyszedł na świat. Karierę wojskową rozpoczął w armii austro-węgierskiej. W czasie
I wojny światowej
służył na froncie rosyjskim i włoskim. W Wojsku Polskim od 1918. W
wojnie bolszewickiej
, w dniach 20–31 sierpnia 1920, dowodził
12 Pułkiem Ułanów Podolskich
. Brał udział w
bitwie pod Komarowem
(został w niej ranny).
Następnie m.in. instruktor jazdy konnej w Oficerskiej Szkole Artylerii w
Warszawie
(1922–1923), uczestnik
olimpiady w Paryżu w 1924
w
jeździectwie
, kwatermistrz a następnie zastępca dowódcy
8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego
(1924–1926), kierownik ekipy jeździeckiej na
olimpiadzie w Berlinie w 1936
[1]. W latach 1927–1938 dowódca
9 Pułku Ułanów Małopolskich
stacjonującego w
garnizonie
Trembowla
, a w okresie 1938–1939 komendant
Centrum Wyszkolenia Kawalerii
w
Grudziądzu
.
Ukończył studia na
Politechnice Lwowskiej
.
W
kampanii wrześniowej 1939
najpierw dowódca Ośrodka Zapasowego Zgrupowania Kawalerii w
Garwolinie
, a następnie zastępca dowódcy
Kombinowanej Brygady Kawalerii
płk Adama Zakrzewskiego w składzie
Armii Lublin
.
W konspiracji komendant Obszaru Kraków ZWZ, od maja 1940
generał brygady
, po dekonspiracji i przedostaniu się do Warszawy zastępca komendanta głównego ZWZ – dowódcy AK, od 1 lipca 1943 (formalnie od 17 lipca) dowódca
Armii Krajowej
. Od marca 1944
generał dywizji
. Podjął decyzję o wybuchu
powstania warszawskiego
:
- ŻOŁNIERZE STOLICY! Wydałem dziś upragniony przez Was rozkaz do jawnej walki z odwiecznym wrogiem Polski, najeźdźcą niemieckim. Po pięciu blisko latach nieprzerwanej walki, prowadzonej w podziemiach konspiracji, stajecie dziś otwarcie z bronią w ręku, by ojczyźnie przywrócić wolność i wymierzyć zbrodniarzom niemieckim przykładną karę za terror i zbrodnie dokonane na ziemiach Polskich.
Od 30 września 1944 –
Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych
. Po upadku powstania w niewoli.
Po wojnie przebywał na emigracji w
Wielkiej Brytanii
, gdzie do 1946 był
Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych
na obczyźnie, w latach 1947–1949 pełnił urząd premiera rządu
RP
na uchodźstwie. Od lipca 1956 wchodził w skład emigracyjnej
Rady Trzech
.
Komorowski zmarł na
atak serca
w trakcie polowania[2]. Pochowany na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.
Odznaczenia i wyróżnienia
- W 2004 gen. Tadeuszowi Borowi-Komorowskiemu został pośmiertnie nadany tytuł honorowego obywatela miasta
Głowna
.
Miejsca pamięci
Życie prywatne
Żonaty od 1930 z Ireną hr. Lamezan-Salins (1904–1968), córką generała
Lamezana
. Miał z nią dwóch synów: Adama i Jerzego. Ten drugi urodził się tuż po powstaniu, obarczony
zespołem Downa
[3].
Publikacje
- 1951 – Armia Podziemna
- 2006 – Powstanie warszawskie (wyd. pośmiertne)
Przypisy
Bibliografia